sábado, septiembre 13, 2014

MANUEL GONZÁLEZ PRIETO, XOGANDO COAS PALABRAS.


XOGANDO COAS PALABRAS.
(Definicións, praxe literaria e exemplos)
por MANUEL GONZÁLEZ PRIETO.

“Doudice/doudo, raspalleiro”
“Borricán e labiéira”
 “Lampón e zampona”

Frei Martín Sarmiento no Coloquio de 24 gallegos rústicos e mais en Coplas de Perico y Marica.
  Antonio Fernández y Morales nos Ensaios Poéticos en dialecto berciano.
Vexamos as definicións de Verardo García Rey no Vocabulario del Bierzo.

Hoxe coñecemos as seguintes.

“Doudice/doudo e raspalleiro”
Por Frei Martín Sarmiento.
Definición e praxe literaria empregada polo autor.

Doudice, doudo: significa páparo y mentecato, y “doudice” es mentecatez y paparismo.



-Xesús, qué doudice!,
Tomasa, ben vexo,
que teus pais e avós
son de Carballedo.

Raspalleiro: aplícase a un clérigo indecente.
Aínda máis outros
homes raspalleiros,
só por sere o conde
señore galego.

“Borricán e labiéira”
Por Antonio Fernández y Morales.
Definición e praxe literaria empregada polo autor.


Borricán, na: se aplica al tonto, simple ó torpe.



─¿E logo? ─E logo
fun en pensar
na princesiña
un borricán.
─¿Qué dice! ─É unha
moza bestial
a que princesa
din en chamar.

Labiéira, ro: zalamera; dulce, amable y suave en hablar.

Logo unha moza labieira
ponse a tocar a pandeira,
e brinco vai e vén brinco,
ailí bailando a muñeira
pasan cuatro horas ou cinco.


“Lampón e zampona”
Por Antonio Fernández y Morales.
Definición da autoría de Verardo García Rey e exemplos empregados.

Lampón, na: holgazán, decidioso. Que tiene esos efectos.
“¡Que lampón eres!”

Zampona,ón: glotona. Expresión familiar despreciativa de burla e insulto.
“Eres una zampona”. “¡Zampona! ¡zampona!”,
           expresión familiar despreciativa de burla e insullto.

http://sites.google.com/site/obierzoxa http://www.facebook.com/xabierlagomestre www.twitter.com/obierzoxa http://www.blogoteca.com/obierzoxa http://obierzoceibe.wordpress.com http://www.ciberirmandade.org/falaceive www.ponferrada.org www.partidodelbierzo.es